شروع زندگی عاشقانه یکی از بهترین حس‌های دنیاست، اما هنگامی که عشق محو شود مسائل مهمی مانند سوءتفاهم‌ها، مشاجره‌ها، سرزنش و ازهم‌گسیختگی به دلیل تفاوت‌ها می‌توانند در رابطه شکاف ایجاد کنند؛ اما چه اتفاقی باعث می‌شود زندگی که با عشق شروع می‌کنیم به‌یک‌باره به اختلاف و تنش تبدیل شده و بحث‌ها آن‌قدر بالا می‌گیرد که رسانه‌ای می‌شود؟!
راحیل شمسایی، روانشناس بالینی و زوج درمانگر دلیل اصلی بروز این اختلافات را عدم مهارت رابطه می‌داند و در ادامه به ارائه توضیحاتی در این باره می‌پردازد.
استمرار رابطه مهارت می‌خواهد
همه ما انسان‌ها خواهان یک زندگی سالم و خوب هستیم و هیچ‌کس نمی‌گویید من می‌خواهم ازدواج کنم که زندگی‌ام را خراب کنم؛ اما چه عواملی باعث می‌شود که آن شور و نشاطی که زوجین اوایل ازدواج دارند به‌مرورزمان از بین می‌رود و تبدیل به نفرت می‌شود. شمسایی در این باره می‌گوید: «اوایل ازدواج ترشح هورمون‌های عشق بسیار شدت بالایی دارد و بعد از یک مدتی هورمون‌ها فروکش می‌کند و ما به روزمرگی می‌رسیم؛ این امر طبیعی است؛ اما عاملی که باعث می‌شود ما نتوانیم یک ازدواجی که با عشق شروع کردیم را به سرانجام برسانیم، عدم مهارت‌های رابطه است.»
او تأکید می‌کند: «زوجینی حالت‌های عاشقانشان بیشتر استمرار پیدا می‌کند که بتوانند قلق همدیگر را به دست آورند و مهارت‌های رابطه را بلد باشند.»
سواد رابطه را یاد بگیریم
شمسایی با اشاره به اهمیت سواد رابطه می‌گوید: «سواد رابطه یعنی من بدانم چگونه و در چه شرایطی با همسر خود ارتباط برقرار کنم.»
او رابطه را تشکیل شده از سه ضلع می‌داند و توضیح می‌دهد: «رابطه از یک زن و شوهر و فعل و انفعالاتی که بینشان است، تشکیل می‌شود. در سواد رابطه ما باید نوع تعاملات با یکدیگر را یاد بگیریم؛ اینکه چگونه حرف و پیاممان را به‌طرف مقابلمان منتقل کنیم.»
این زوج درمانگر تأکید می‌کند: «مهم‌ترین نکته در رابطه، سواد گفتگوکردن است. ما باید یاد بگیریم چطور با همدیگر گفتگو کنیم. متأسفانه آمار‌ها نشان می‌دهد که گفتگوکردن بین زوجین بسیار پایین آمده است.»
او ادامه می‌دهد: «ما وقتی از اکثر زوجین سؤال می‌کنیم روزی چند دقیقه حرف‌های غیر روزمرگی و چقدر حرف راجع به خودتان می‌زنید، اغلب کمتر از ده دقیقه با یکدیگر گفتگو می‌کنند و این زنگ خطر است.»
این روانشناس توصیه می‌کند: «حداقل روزی یک ربع تا نیم ساعت با همدیگر گفتگو کنید و وقت مفید برای همدیگر بگذارید.»
به‌خاطر ترس از دعوا گفتگوکردن را ترک نکنید
شمسایی با بیان اینکه درک‌کردن زوجین توسط یکدیگر با گفتگوکردن به دست می‌آید، می‌گوید: «بعضی از زوجین فکر می‌کنند پس از ازدواج، طرف مقابل کاملاً باید ویژگی‌های آنها را درک کرده و پیشگویی کند. برخی انتقاد می‌کنند که همسرم چرا نفهمید که مثلاً من چای پررنگ می‌خواهم، چرا متوجه نشد که من چه خواسته‌ای دارم، خودش باید می‌فهمید. درحالی‌که این‌گونه نیست؛ درک‌شدن و درک‌کردن با گفتگو به دست می‌آید.»
او افزود: «گاهی زوجین به دلیل ترس از دعوا از گفتگوکردن خودداری می‌کنند؛ درحالی‌که ما باید بپذیریم که مشاجره، دعوا و اختلاف‌نظر جزئی از ارتباطمان است. امکان ندارد شما با یک نفر در ارتباط باشید و به اختلاف‌نظر نخورید. اتفاقاً ما با افرادی که بیشتر در ارتباط هستیم بیشتر اختلاف‌نظر داریم. من همیشه در مشاوره‌ها و حتی به بچه‌های خودم می‌گویم اینکه ما باهم به اختلاف خوردیم به‌خاطر این است که ما با هم حرف می‌زنیم؛ لذا نباید از ترس دعواکردن صحبت نکنیم.»
او مدیریت دعوا و مدیریت گفتگو را راهکاری برای گفتگوی سالم دانست و افزود: «خیلی مواقع دعواکردن و اختلاف‌نظر‌ها به معنای اهمیت رابطه است. در واقع، نظر تو برای من مهم است که در من اثرگذاشته است؛ بنابراین از ترس دعواکردن نباید گفتگوکردن را کنار بگذاریم. ما باید گفتگوکردن را یاد بگیریم. گفتگو‌های ما باید گفتگوی امنی باشد. از نصیحت‌کردن، بازجویی‌کردن، بازخواست‌کردن، جواب پس‌دادن، تیکه انداختن و مسخره‌کردن باید جلوگیری کنیم.»
نیاز‌های خود و طرف مقابلتان را بشناسید
شمسایی خودشناسی و دیگرشناسی را از نکات حائز اهمیت در سواد رابطه می‌داند و می‌گوید: «ما باید نیاز‌های خودمان و طرف مقابلمان را بشناسیم. اینکه چه مواقعی ناراحت می‌شویم، چه مواقعی خوشحال می‌شویم، نقطه‌ضعف‌ها و نقاط قوت‌هایمان چیست و..»
او ادامه داد: «خیلی مسائل دیگر مثل مدیریت قهرکردن، مدیریت پرخاشگری، نحوه دعواکردن جلوی بچه‌ها و از دل همدیگر درآوردن جلوی فرزندان در سواد رابطه قابل‌اهمیت است و همه اینها باعث می‌شود یک رابطه زیربنای خوبی داشته و طولانی‌مدت باشد.»
اختلافاتتان را رسانه‌ای نکنید
متأسفانه برخی از زوجین با بروز کوچک‌ترین مشکلی با یکدیگر، سریعاً اختلافاتشان را رسانه‌ای کرده و با دل‌نوشته‌های غمگین و گاهی با طعنه و کنایه به همسرشان، اختلافاتشان را در فضای مجازی با دیگران به اشتراک می‌گذارند؛ شمسایی درمیان‌گذاشتن اختلافات زناشویی با دیگران را اشتباه‌ترین کار ممکن می‌داند و می‌گوید: «به‌هیچ‌عنوان نباید دعواهایمان را بیرون از خانه ببریم. من اگر مشکلی با همسرم دارم باید اختلافاتم را با او حل کنم و اگر نشد با مشاور. قطعاً با گفتن دعواهایمان به دوستانمان مثل پدر، مادر، خواهر و برادر باعث ناراحتی آنها می‌شویم و اگر به کسی بگوییم که دشمنمان باشد باعث خوشحالی آنها می‌شویم. مهم‌ترین چیز این است که ما سواد پایان‌دادن و مدیریت اختلافات را یاد بگیریم.»
این روانشناس با بیان اینکه مراجعه به روانشناس راهکار عقلانی برای رفع اختلافات خانوادگی است، می‌گوید: «در زمان‌های قدیم ما ریش‌سفیدی داشتیم که خیلی احساساتش را در نظر نمی‌گرفت و بدون قضاوت نظر می‌داد؛ اما امروزه مشاور حکم آن ریش‌سفیدی را دارد که می‌تواند مسائل و مشکلات شما را حل کند. اینها را باید مدنظر داشته باشیم و بدانیم که هر چقدر ما دعواهایمان را به بیرون از خانه گسترش دهیم دودش در چشم خود ما می‌رود.»
او ادامه می‌دهد: «جنگ رابطه زناشویی جنگ دو سر باخت است؛ من اگر همسرم را نزد دیگران خراب کنم رابطه خودم خراب‌شده است. رابطه زناشویی رابطه الاکلنگی نیست که من بالا بروم و همسرم پایین بیایید؛ بلکه رابطه مثل هواپیمایی است که با هم در حال پروازیم و من نمی‌توانم طرف مقابلم را خراب کنم.»
شمسایی می‌گوید انتقال دعوا‌های زناشویی به دیگران پیامد‌های زیادی دارد: «از قدیم گفته‌اند زن و شوهر دعوا کنند ابلهان باور کنند؛ این دعوا‌ها در ذهن آدم‌ها می‌ماند. شما فردا روزی فرزندتان می‌خواهد ازدواج کند و وقتی این دعوا‌ها را رسانه‌ای می‌کنید همه آن آدم‌ها یادشان خواهد ماند و این بچه در جامعه نمی‌تواند سرش را بالا بگیرد. باید حرمت همدیگر را حفظ کنیم و با وجود تمام اختلافاتی که داریم همدیگر را از همه لحاظ بالا ببریم.»
تفاوت‌هایتان را درک کنید
به گفته شمسایی، زنان و مردان نیاز‌های متفاوتی دارند که ما باید آن نیاز‌ها را بشناسیم. برخی از ناراحتی‌ها در زوجین به‌خاطر این که افراد نیاز‌های خود و طرف مقابلشان را نمی‌دانند، ایجاد می‌شود.
او می‌گوید: «بر اساس نظر ویلیام گلاسر ما پنج نوع نیاز اساسی داریم؛ نیاز به تفریح، نیاز به قدرت، نیاز به عشق، نیاز به توجه و نیاز به آزادی، اما در زندگی زناشویی ما پنج نیاز متفاوت برای خانم‌ها و پنج نیاز متفاوت راجع به آقایان داریم. اولین نیاز آقایان در رابطه زناشویی، نیاز به رابطه جنسی و برعکس اولین نیاز خانم‌ها نیاز به توجه است.»
این رواشناس ادامه می‌دهد: «خانم‌ها نیاز به گفتگو، معاشرت و حرف‌زدن دارند، اما آقایان نیاز به‌تن‌هایی و خلوت دارند و همین تفاوت‌ها باعث سوءتفاهم بین زوجین می‌شود؛ اگر زوجین متوجه این اختلافات شوند مطمئناً کمتر دچار اختلاف و سوءتفاهم می‌شوند.»
منبع:ایرنا
