«اگر ما این توفیق را پیدا کنیم که همت مردم، سرمایه مردم، ابتکار مردم، حضور جدی آحاد مردم را در عرصه اقتصادی وارد کنیم، درواقع یک بسیج مردمی در امر اقتصاد بکنیم، تولید هم می‌تواند به جهش برسد.» این بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروزی در جمع اقشار مختلف مردم است که خط اصلی شعار سال۱۴۰۳ را به‌صراحت تبیین می‌کند.
با توجه به این فرموده متین حضرت آیت‌ا… خامنه‌ای و شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» برای سال جدید، نباید فراموش کنیم که محور اصلی مورد اشاره از سوی معظم‌له، راهبرد مهم مردمی‌سازی اقتصاد است که در طول ادوار مختلف و سال‌های متمادی در قالب یک بسته نظری و اجرایی هدفمند ازسوی ایشان طرح شده وازشاخصه‌های روشنی برخوردار است که درصورت توجه همگام وهمسوی قواوسازمان‌های حاکمیت و بخش خصوصی برای آیندگان، مثمر ودرحل مسائل امروز و فردای کشور، اثربخش خواهد بود و قطعا دولت نیز می‌تواند درگذر زمان، بارمشکلات خود را کم کند وشاهد گشایش درحل‌وفصل امور اجرایی کشور باشیم. با عطف به مقدمه مطرح‌شده، درادامه به بررسی شاخصه‌هایی که در ادوار مختلف و ازسوی رهبرمعظم انقلاب برای مردمی‌سازی امراقتصادمطرح شده بپردازیم تامفتاح‌الطریقی درنگرش خواص ودستگاه‌ها نسبت به شعار تعیین‌شده ازسوی فرماندهی معظم کل قوا باشد.
مردمی‌سازی اقتصاد و خلع‌سلاح دشمن
مردمی‌سازی اقتصاد زمینه‌ساز کاهش بار اقتصاد تصدی‌شده بر دولت و دستگاه اجرایی کشور می‌شود و درگذر زمان شاهد بدل‌شدن موضوعات این حوزه به دغدغه ملی خواهیم بود تا آنجا که وقتی دشمن کمر به تحریم یک ملت می‌بندد، آنگاه است که صنعتگران مردمی، با ورود به عرصه، مانع از تولید مشکلات و موانع برای کشور شده و درواقع دشمن خلع‌سلاح می‌شود. زیرا شاهد سازمان اقتصادی است که اساس آن متشکل از جمعیت میلیونی مردم ایران است و صرفا در یک ساختار و سازمان یا وزارتخانه خلاصه نمی‌شود. مردمی‌سازی اقتصاد مسأله‌ای است که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه توان امنیتی کشور در مقابله با انواع شرارت‌های دشمن در حوزه‌های نرم و سخت نیز شود. رهبر معظم انقلاب، اقتصاد مردمی را یکی از شاخصه‌های اساسی اقتدار ملت تعریف کرده و در تاریخ ۱۴خردادماه۱۳۹۲در سخنرانی مراسم بیست وچهارمین سالگرد رحلت امام‌خمینی (ره) می‌فرمایند: «اگر ملت مقتدر باشد، توانا باشد، نیاز خود را کم کند، مشکلات خود را برطرف کند، و امروز که مسأله اقتصاد مسأله اصلی است، بتواند اقتصاد خود را روبراه کند، دشمن در مقابله با ملت ایران بی‌دفاع خواهد ماند.»
صداقت با مردم و جلوگیری از تکرار آمار‌های منفی دهه ۹۰
در دهه ۹۰ شاهد تلاش همه‌جانبه آمریکا و اروپا و هم‌پیمانان منطقه‌ای آنها برای تخریب سازمان اقتصاد کشور بودیم تا جایی که آمار‌های ارائه‌شده از این دوران رضایت‌بخش نیست و این خود بیانگر بخشی از سناریوی دشمن برای ضربه‌زدن به زیرساخت‌های اعتماد ملت به حاکمیت و تفرقه‌اندازی بود. در تشریح این دوران رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «آمریکا با تحریم به‌دنبال متوقف‌نمودن کشور بود. از اول انقلاب این سیاست استکبار … از کار انداختن تولید کشور بود؛ سیاست دشمن این بود. این تحریم‌ها و این حرف‌ها همه برای این بود که در کشور، تولید از کار بیفتد؛ تولید که از کار افتاد، کشور تهیدست و محتاج می‌شود.» نکته اساسی که ایشان در ادامه این بحث مطرح می‌کنند این است: «دشمن سعی می‌کند جامعه را در فشار اقتصادی قرار بدهد برای این‌که مردم را در مقابل اسلام، در مقابل نظام اسلامی قرار بدهد.» ایشان در ادامه این مسأله مردم را کلید اصلی جلوگیری از تکرار و استمرار آمار‌های منفی اقتصادی معرفی نموده و می‌فرمایند: «حفظ روحیه امید ملت نیز نقش اساسی در حل مشکلات دارد. گفت‌وگوی صادقانه با مردم… حرف‌زدن با مردم از روی صداقت، با قطع‌نظر از پیرایه‌های سیاسی و مانند اینها؛ صادقانه با مردم حرف بزنند، مشکلات را به مردم بگویند… حرف‌زدن با مردم یکی از کار‌های مهمی است که دولت مردمی بایستی [به آن]متعهد باشد. آنچه در کشور طی دهه ۱۳۹۰ رخ‌داد، قطعا قابل اصلاح و بازگشت است.» در جمع‌بندی این قسمت نیز باید گفت که ضرورت صداقت دولت با مردم و اطلاع‌رسانی به‌موقع به آحاد جامعه شاخص دیگری است که از سوی فرماندهی معزز کل قوا با هدف مردمی‌سازی اقتصاد به آن اشاره می‌شود.
اقتصاد مقاوم و رسالت‌های قوه مجریه
درصورتی‌که دولت سیزدهم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به‌عنوان یک برنامه عملیاتی اجرایی نماید، بخش عمده‌ای از چالش‌های موجود اقتصادی کشور اصلاح خواهد شد. رهبر معظم انقلاب در۲۲تیرماه۱۳۹۹ و دررابطه با حل مسأله گرانی، لزوم حفظ ارزش پول ملی، هدایت نقدینگی به تولید، اصلاح ساختار بودجه و نظام بانکی، ارتقای سرمایه‌گذاری و اشتغال و بهبود فضای کسب‌وکار می‌فرمایند: «مشکلات اقتصادی که از آن تعبیر کردیم به بیماری، خب عمده‌ترینش تورم است، کاهش ارزش پول ملی است، گرانی‌های بی‌منطق است، مشکلات بنگاه‌های تولیدی است، وجود تحریم‌های خارجی است – که نقش این تحریم‌ها را نباید نادیده گرفت – و نتیجه اینها هم سختی معیشت طبقات پایین و متوسط است. این بیماری‌ها هست، لکن بنیه کشور قوی است. چرا می‌گوییم بنیه کشور قوی است؟ به‌خاطر ظرفیت‌های گسترده‌ای که در کشور وجود دارد.» با عطف به این بیان معظم‌له، علاوه بر قوه مجریه باید قوه مقننه و قوه قضاییه به‌عنوان بازو‌های سازمان اجرایی کشور وارد میدان شده و ضمن تسهیل مردمی‌سازی اقتصاد در مانع‌زدایی و حل مسائل کشور نقش به‌موقع و اساسی ایفا کنند.
ضرورت همدلی و همزبانی تا تحقق اقتصاد مردمی
در پایان با عطف به شاخصه‌های اساسی فوق و این‌که رهبر معظم انقلاب در شعار سال جدید راهبرد مهم «جهش تولید با مشارکت مردم» را مطرح نمودند، لازم است که مسئولان دستگاه‌ها و قوا از دولت و مجلس با رفتار صادقانه و عمل به وعده‌ها از یک‌سو و از سوی دیگر با روحیه انقلابی و جهادی، هم امید را در کشور تقویت نمایند و هم عقب‌ماندگی‌های اقتصادی را جبران و معضلات معیشتی مردم را رفع کنند.
اقتصاد مردم‌بنیادبا نظارت دولت
کلیدواژه دیگری که در بیانات رهبر معظم انقلاب به آن اشاره می‌شود و بسیار محل توجه است دو کلیدواژه اقتصاد مردم‌بنیاد و نقش نظارتی دولت در آن است. براساس نظر رهبر معظم انقلاب، اقتصاد زاییده تلاش و ابتکار ملت قطعا مثمر خواهد بود، اما در این میان دولت نقش تسهیلگر و ناظر بر حسن اجرا خواهد داشت. در این بین این موضوع نباید از قلم بیفتد که دستگاه اجرایی کشور باید نقش روان‌کننده فرآیند شکل‌گیری اقتصاد مردمی را داشته باشد و مراقب باشد که در این فرآیند همه محور‌ها را به مردم بسپارد تا شاهد تصدیگری آسیب‌زا مانند گذشته نباشیم. استمرار تصدیگری خود یکی از بحران‌هایی است که امروز برای کشور دایره مسائل ظاهرا غیرقابل‌حل ایجاد کرده و اگر سازمان اقتصاد واقع‌نگر باشد با مردمی‌سازی این فرآیند و دخیل‌سازی آحاد جامعه در این میدان، مانع‌زدایی کرده و بار مشکلات خود را کاهش می‌دهد. در همین رابطه امام خامنه‌ای (دام‌ظله) در یکی از سخنرانی‌های خود می‌فرمایند: «این اقتصادی که به‌عنوان اقتصاد مقاومتی مطرح می‌شود، مردم‌بنیاد است؛ یعنی بر محور دولت نیست و اقتصاد دولتی نیست، اقتصاد مردمی است؛ با اراده مردم، سرمایه مردم، حضور مردم تحقق پیدا می‌کند. اما «دولتی نیست» به این معنا نیست که دولت در قبال آن مسئولیتی ندارد؛ چرا، دولت مسئولیت برنامه‌ریزی، زمینه‌سازی، ظرفیت‌سازی، هدایت و کمک دارد. کار اقتصادی و فعالیت اقتصادی دست مردم است، مال مردم است؛ اما دولت ـ به‌عنوان یک مسئول عمومی ـ نظارت می‌کند، هدایت می‌کند، کمک می‌کند. آنجایی که کسانی بخواهند سوء‌استفاده کنند و دست به فساد اقتصادی بزنند، جلوی آنها را می‌گیرد؛ آنجایی که کسانی احتیاج به کمک دارند، به آنها کمک می‌کند.»
منبع: روزنامه جام جم
