۰۹:۲۹ – ۱۰ مهر ۱۴۰۳
در یک عملیات مشترک بین پلیس اطلاعات تهران بزرگ و استان قم، ۱۰۰ نفر از اعضای شرکتهای هرمی به همراه لیدرهای اصلی این شبکهها دستگیر شدند. این شرکتها که تحت پوشش شرکتهای تولیدی یا خدماتی فعالیت میکردند، اقدام به کلاهبرداری و فریب جوانان جویای کار از شهرستانها میکردند و از طریق تبلیغات و آگهیهای کاذب در سایتهای مختلف اینترنتی آگهی، افراد را جذب میکردند.
یکی از اعضای دستگیرشده، جوانی ۲۱ ساله است که در اصفهان به دنیا آمده و از اتباع مجاز محسوب میشود. وی گفت: از طریق آشنایی در مترو به این شرکت هرمی دعوت شدم. به من پیشنهاد کار در یک کارخانه تولیدی داده شد، اما وقتی به محل مورد نظر رفتم، متوجه شد که به جای یک کارخانه واقعی، به یک شبکه هرمی و کمپانی کیونت پیوستهام. تحصیلات دیپلم دارم و از طریق آگهیهای سایت دیوار جذب شده بودم.
وی بیان کرد: در این آگهیها، اعلام میکردند که استخدام نیروی کار با حقوق ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان، همراه با جای خواب و غذا صورت میگیرد.
وی افزود: پس از تماس با شمارههای درجشده در آگهی، به او گفته شد که برای کار باید به تهران بیاید. پس از اینکه به تهران رسید، مشخصات او را دریافت کرده و او را به دفتر محلی شرکت هدایت کردند، جایی که او و دیگر اعضا بهصورت چندروزه آموزش دیده و تشویق به جذب افراد دیگر شدند.
این فرد حدود ۱۵ نفر دیگر را نیز به این شرکت معرفی کرده و از هرکدام بین ۲۰ تا ۸۰ میلیون تومان پول گرفته شده است. همه این پولها به حساب کمپانی واریز میشد تا بهاصطلاح محصولات خریداری شود.
یکی دیگر از اعضای گرفتار این شبکه نیز اظهار داشت: به بهانه کار در یک کارخانه دستمال کاغذی به تهران آمده بود. او از طریق سایت آگهیهای تبلیغاتی با این شرکت آشنا شده و به او وعده کار در یک کارخانه معتبر را داده بودند. وی حدود ۲۰۰ میلیون تومان به این شرکت پرداخت کرده و در نهایت متوجه شده بود که کارخانهای در کار نیست و او و دیگر افراد در یک دفتر محلی زندانی شده و از تماس با خانوادههایشان منع شدهاند. حتی اجازه اصلاح موی خود را نیز نداشتند و در آنجا خودشان اصلاحشان میکردند و مجبور بودند هر گونه تماس با خانواده را روی بلندگو قرار دهند تا مسئولین شرکت بتوانند هر چیزی که آنها میگویند را کنترل کنند.
روشهای عضوگیری و فعالیت شرکتهای هرمی
لیدرهای اصلی شرکتهای هرمی در این عملیات دستگیر شدند. این لیدرها با تبلیغات و آگهیهای اغواکننده در سایتهای اینترنتی آگهی فعالیت میکردند. آنها وعدههای شغلی با حقوق بالا، جای خواب و غذا ارائه میدادند و از شهرستانهای مختلف افراد را جذب کرده و به تهران منتقل میکردند. در واقع، شغلی در کار نبود و هدف اصلی فریب دادن افراد و ترغیب آنها به سرمایهگذاری در شرکت کیونت، یک شرکت خارجی بود.
بسیاری از افراد بعد از ورود به این شبکه تلاش میکردند که از آن خارج شوند، اما اجازه خروج به آنها داده نمیشد. بهاینترتیب، این شبکهها علاوه بر کلاهبرداری مالی، به آدمربایی و نگهداشتن اجباری افراد نیز مشغول بودند.
سرهنگ سعید راستی معاون عملیات پلیس اطلاعات فرمانده انتظامی تهران بزرگ در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص فعالیتهای شرکتهای هرمی گفت: در حال حاضر، این شرکتها از روشهای جدید و پیچیدهتری نسبت به گذشته برای جذب اعضا و فریب مردم استفاده نمیکنند. تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد کارشان مشابه روشهای قبلی است، اما این بار خود را در قالب شرکتهای تولیدی، اعم از خدمات و محصولات خوراکی مانند لبنیات، معرفی میکنند. این موضوع باعث میشود که جوانان شهرستانی وقتی پیشنهادی برای کار در یک شرکت تولیدی دریافت میکنند، به راحتی جذب شوند. این افراد معمولاً به تهران منتقل میشوند و در آفیسی که خودشان تعیین کردهاند، به شکل همان شرکتهای هرمی فعالیت میکنند.
نقش فضای مجازی
سرهنگ راستی به نقش فضای مجازی در فعالیت این شرکتها اشاره کرد و افزود: فضای مجازی نقش مهمی در این موضوع دارد. این شرکتها از طریق وبسایتهای آگهی با مردم ارتباط برقرار میکنند. تماسهایی که انجام میشود، معمولاً از شمارههای تلفنهای همراه افرادی است که در این دفاتر کار میکنند.
آگاهیبخشی به شهروندان
وی در ادامه توصیههایی به شهروندان کرد و گفت: پلیس و همکاران من به شهروندان توصیه میکنند که جوانان خود را از فعالیت در سایتهای غیرمجاز و شبکههای کلاهبرداری دور نگهدارند. افرادی که از شهرستانها به تهران میآیند، معمولاً آنچه را که نیاز دارند، میفروشند و تبدیل به دلار یا پول میکنند و به حساب افرادی که به عنوان کلاهبردار شناخته میشوند، واریز میکنند. در این راستا، متأسفانه بسیاری از افراد مبالغ زیادی، مانند دویست میلیون، صد و پنجاه میلیون یا حتی بالاتر را از دست میدهند.
وی بیان داشت: جوانان به دلیل نیاز به شغل و درآمد، به راحتی جذب این شبکههای کلاهبرداری میشوند. این شرکتها با بهرهگیری از روشهای نوین و بهخصوص فضای مجازی، توانستهاند به طور مؤثری با افراد ارتباط برقرار کنند و آنها را فریب دهند. به همین دلیل، آگاهی بخشی به شهروندان و ایجاد حساسیت نسبت به این نوع کلاهبرداریها از اهمیت بالایی برخوردار است. والدین و مسئولان باید جوانان را در این زمینه آموزش دهند و آنها را از فعالیت در شبکههای غیرمجاز و شرکتهای هرمی دور نگهدارند تا از از دست دادن سرمایههایشان جلوگیری کنند.
منبع: مهر