کبد بزرگترین عضو در جسم درونی بدن است که در کنترل سطح مواد موجود در خون و دفع مواد سمی نقش موثری را ایفا می کند. با ظهور علائم هپاتیت سی، کبد حیات خود را آهسته از دست می دهد و فرد مبتلا را با خطرات جدی مواجه می کند. به منظور غلبه بر این درد، سریعا باید پیوند کبد صورت بگیرد تا عفونت ها و آلودگی های درونی روی هم انباشته نشوند. در صورت بی توجهی به درمان طی سالیان دراز، آسیب های گسترده تری به کبد وارد می شود که نتیجه ای جز مرگ باقی نخواهد ماند، اما این زمانه با پیشرفت تکنیک های مدرن پزشکی، سموم این عفونت قابل درمان است و بیش از افراد مبتلا طول عمر معمول خواهند داشت.به حالتی جامع تر، هپاتیت سی گونه ای از تخریب کبد تعریف می شود که با اثر گذاری ویروس HCV شکل می گیرد. این ویروس یک RNA کوچک تک زنجیره ای مثبت است که با تشخیص سخت پزشکی مدت زمان طولانی ای می تواند در بدن تکثیر پیدا کند. عفونت مزمن آهسته وار به بافت کبد نزدیک می شود تا بیماری هپاتیت از نوع سی را جای بگذارد. هر چه بیشتر زمان گذر کند، شیوع بیماری حادتر شده تا جایی که قابلیت تبدیل سازی به سرطان را پیدا می کند و حتی زخم هایی را شکل می دهد که منجر به خونریزی داخلی و پایان ناگوار مرگ می شود. این ویروس واکسنی نداشته و تنها به کمک برخی دارو ها چون اینترفرون و ریباویرین روی قابل بهبودی است.
بررسی انواع هپاتیت سی
علائم هپاتیت سی حاد:
عفونت های حاد موجود در بدن، طی گذشت ۶ ماه پس از اولین تماس با ویروس روی داده و نشانه های آن بین ۲ تا ۱۲ هفته شروع به آشکار سازی می کنند. حال نشانه های هپاتیت از نوع حاد:
- تب
- خستگی های دراز مدت و طولانی
- درد مفاصل
- حالت تهوع همراه با درد های معده
- کم اشتهایی و بی میلی به غذا
- کدر شدگی و تیرگی ادرار
- مدفوع کمرنگ
- زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم ها
تمامی نشانه های نام برده شده غالبا ملایم و کمرنگ هستند و پس از گذشت چند هفته کاملا از بین می روند. گاه نیاز به درمان پزشکی نداشته، چون خود بدن شروع به مبارزه با عفونت ها می کند. بدانید که اگر نشانه ای به میان نباشد، احتمالا آگاهی ای از وجود عفونت ها نخواهید داشت و بدون هیچ پوششی در حال انتقال ویروس به دیگران هستید.
علائم هپاتیت سی مزمن:
اگر بدن بی هیچگونه از عفونت های ویروس هپاتیت سی پاکسازی نشد، نوع آن از درجه حاد به درجه مزمن تبدیل می شود. درجه مزمن این بیماری با قدرت خود بدن درمان نمی شود و غالبا در افراد بین ۵۵ تا ۸۵ ساله که با ویروس در ارتباط هستند، شکل می گیرد. اگر هیچ راه درمانی ای صورت نگیرد، نشانه های آشکار شده بیماری شدت خواهند گرفت و اثرات بلند مدتی را روی سلامت بدن به جای خواهند گذاشت. اگر باز هم روال ادامه پیدا کرد بدن از آسیب های دائمی کبد و سرطان در امان نیست و او را با درمان های سخت تری درگیر می سازد. نشانه های هپاتیت از نوع مزمن:
- خستگی های همیشگی
- احساس ابتلا به بیماری
- درد های عضلانی و مفصلی
- کاهش وزن های بی دلیل و بی سابقه
- تغییر یافتگی مزاج
- شکل گیری احساس افسردگی یا اضطراب
- اشکال در تمرکز یا وجود اختلال در حافظه
راه های انتقال هپاتیت سی به بدن افراد
ویروس هپاتیت سی به ویروس انتقال یافته از خون تعریف می شود که عموما از طریق روش های زیر انتقال پیدا می کند:
- تزریق مواد دارویی از طریق سرنگ مشترک
- انتقال خون و فرآورده های خونی غربال نشده
- مصرف دوباره یا چند باره از تجهیزات پزشکی بدون استریل به خصوص سرنگ و سوزن دست دوم در برخی بیمارستان ها و کلینیک های درمانی
اما این بیماری از راه های دیگر نیز قابل انتقال است چون:
- مادر آلوده به کودک
- برقراری ارتباط جنسی با احتمال تماس خونی ( داشتن شریک جنسی متعدد و برقراری ارتباط جنسی دو مرد با یکدیگر)
راه های عدم انتقال ویتامین سی به بدن افراد
- تماس های معمولی وار چون دست دادن، بوسیدن و به کارگیری از وسایل زندگی قاشق و بشقاب
- شیردهی در صورت عدم وجود زخم، خراش و خونریزی از لثه
- برقراری تماس های جنسی داخل خانواده
- انتقالی نادر به تعریف مادر آلوده به نوزاد در هنگام زایمان
مدت زمان مورد نیاز برای ظاهر شدن نشانه های ابتلا با ویروس هپاتیت سی
اغلب افراد مبتلا به هپاتیت سی در ماه های اولیه نشانه های آشکاری از خود به ظاهر ندارند. در نتیجه به آسانی می توانند بدون هیچگونه پوششی در جامعه تمامی افراد را با ویروسی درونی خود آلوده سازند. اما در کسانی که ظهور نشانه های اولیه وجود دارد معمولا طی گذشت ۶ تا ۱۰ هفته شکل گرفته است و این افراد با علائم گوارشی خفیف درگیر هستند.
علائم هپاتیت سی
- خونریزی های آسان و بی دلیل
- شکل گیری کبودی های بی علت
- خستگی
- کاهش اشتها و بی میلی به هر گونه خوراکی
- زردی و کمرنگی رنگ پوست صورت
- سفیدی چشم ها
- تیره شدن رنگ ادرار
- زخم شدن پوست
- ورم پاها
- جمع شدگی مایعات در شکم
- ورم کردن شکم
- کاهش وزن
- گیجی، سرگیجه و بی نظمی در هنگام حرف زدن
- عنکبوتی شدن رگ های خونی روی پوست
چگونگی تشخیص علائم هپاتیت سی
با آشکار شدن علائم هپاتیت سی، فرد باید با تجویز پزشک آزمایش خون انجام دهد تا پس از نتیجه قطعی شدن به درمان خود بپردازد. از جمله مراحل برای رسیدن به تشخیص درست بیماری:
- توجه به توضیحات بیمار و انجام معاینات دقیق توسط پزشک متخصص
- انجام آزمایش خون برای بررسی وجود آنتی بادی ضد ویروس با وجود شک به هپاتیت سی
- در حالت مثبت بودن نتیجه آزمایش، آزمایش بررسی ژنتیکی ویروس
- در حالت مثبت بودن نتیجه آزمایش، نمونه گیری از کبد
تفاوت هپاتیت سی با دو نوع هپاتیت دیگر A و B
در هپاتیت سی همانطور که اشاره شد، دو نوع حاد و مزمن وجود دارد. تفاوت اصلی هپاتیت B با هپاتیت سی در چگونگی راه انتقال از بدن فردی به فرد دیگر و در هپاتیت A هم به این گونه است. هپاتیت B در خون ایجاد شده و کلیدی ترین راه انتقال آن از طریق تماس مستقیم فرد آلوده است اما هپاتیت A از راه هایی چون دهانی، مدفوع یا مصرف آب و غذای آلوده به بدن سایر افراد سرایت پیدا می کند.
هپاتیت A همچون هپاتیت B گونه ای از عفونت کبدی مسری است با تفاوتی که ویروس HPV می تواند در برخی افراد به بیماری مزمن بلند مدت تبدیل شود و مشکلات بسیار سختی را برای سلامت فرد چون سیروز کبد یا همان سرطان کبد ایجاد کند.
هپاتیت سی هم درست که از راه رابطه جنسی به بدن سایر افراد انتقال پیدا می کند، اما بسیار امری نادر بوده و بیشتر از راه خون آلوده به ویروس در تماس با خون فرد سالم شکل می گیرد.
۳ راه درمان بیماری هپاتیت سی در کلینیک های پزشکی
داروهای ضد ویروسی:
هدف درمان به کمک داروهای ضد ویروسی این است که ویروس هپاتیت سی یا همان HPV در بدن حداقل پس از گذشت ۱۲ هفته اتمام درمان، تشخیص داده نشود. افراد به کمک این درمان عوارض جانبی و زمان درمان کمتری را تجربه می کنند که انتخاب دارو ها و طول درمان نیز به ژنوتیپ هپاتیت سی، آسیب های وجودی کبد و … بستگی دارد. توصیه های مربوط به دارو ها و رژیم های دارویی به سرعت در حال تغییرات چشمگیر است، بنابراین در مورد گزینه های درمانی از پزشک متخصص کمک بگیرید.
پیوند کبد:
با آغاز عوارض جدی باید به فکر درمان جدی تری بود، یکی از آن ها پیوند کبد می باشد. در طی این جراحی، پزشک کبد آسیب دیده را از بدن خارج سازی می کند تا جای آن را با کبدی سالم پر کند. اما این روش قطعی نیست چون امکان دارد بدن، عضو جدید را غریبه شناسایی کند و با حملات خودی او را از بین ببرد و به تعریف دیگر پیوند پس زده شود. با این اتفاق باید روال درمانی را به کمک دارو های ضد ویروسی ادامه داد تا از بروز آسیب های دردناک تر پیشگیری شود. مطالعات تجربه شده نشان می دهد که رژیم های جدید ضد ویروسی مستقیم در درمان پس از پیوند موثر هستند.
واکسیناسیون:
برای این نوع از بیماری هپاتیتی واکسنی وجود ندارد. اما پزشکان واکسن های مربوط به گروه های A و B را به بیماران توصیه می کنند.این ها ویروس های جدا از گروه سی هستند و می توانند آسیب های کبدی را ایجاد کرده و دوره هپاتیت مزمن را سخت تر سازند.
درمان خانگی هپاتیت سی
- ورزش منظم
- خواب و استراحت کافی
- رژیم غذایی سالم سرشار از برنامه هایی چون دستور سبزیجات و میوه
- پرهیز از تغذیه خوراکی ها و نوشیدنی های مضر
- پرهیز از مصرف خودسرانه دارو
افراد در خطر ابتلا به بیماری هپاتیت سی
- تزریق مواد مخدر
- کادر درمانی بیمارستان ها
- خال کوبی
- درمان همودیالیز برای مدت زمان طولانی
- حضور در محیط های پر خطر چون زندان
- دریافت خون یا پیوند عضو
- دریافت کننده فاکتور های لخته شدن خون
- تولد نوزاد از مادر مبتلا
- برقراری ارتباط جنسی با شخص آلوده
- ارتباط جنسی بدون پیشگیری از بارداری
- ارتباط جنسی های متعدد
- مردان همجنس گرا
- هم خانه بودن با شخص بیمار
- شیمی درمانی به دلیل ابتلا به بیماری سرطان
- مبتلایان بیماری ایدز
- مادران در طول بارداری
- زندگی در محیطی پر از افراد مبتلا به بیماری هپاتیت سی
عوارض هپاتیت سی
زخم کبدی یا سیروز:
وجود التهابات ناشی از هپاتیت سی منجر به اختلال در کبد چون سیروز می شود.
سرطان کبد:
عفونت هپاتیت سی مزمن در افراد خطر ابتلا به سرطان را چندین برابر می کند.
نارسایی کبد:
با وجود این اشکال، فرد برای زنده ماندن نیاز به درمان پیوند کبد دارد چون کبد دیگر علائم حیاتی از خود نشان نمی دهد و به گونه ای مرده است.
بیماری های کلیوی:
التهاب عروق خونی، ابتلا به هپاتیت سی مزمن در افراد را افزایش می دهد.
راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت سی
- عدم استفاده از سوزن تزریقی مشترک
- به کارگیری از دستکش پلاستیکی برای افراد شاغل در کلینیک های درمانی
- پاک بودن تجهیزات مربوط به تاتو یا درمان های حاصله از طب سوزنی
- محدود سازی ارتباطات جنسی بی حد و مرز
- به کارگیری از لوازم شخصی در محیط های شلوغ در ازای لوازم آن محل
در پایان مقاله علائم هپاتیت سی بهتر است با اشاره به لینک های قرار داده شده، مقالات پیشین با موضوعات: هپاتیت در دوران شیردهی، رژیم بیماران هپاتیت و علائم هپاتیت را مطالعه کنید.
منبع : آرگا
برچسب :