به گزارش بپزنپز، زعفران، ادویه ای فوق العاده با فواید سلامتی شگفت انگیز، از دیرباز شناخته شده است. فواید سلامتی متنوعی برای این ادویه گران قیمت پیشنهاد شده است. مزایای زعفران برای سلامتی به تقویت حافظه یا اثر ضد افسردگی محدود نمی شود، بلکه برای سلامت قلب و عروق و کاهش فشار خون نیز مفید است. در این مطلب به طور خاص بر این موضوع تمرکز می کند که چرا زعفران برای فشار خون مفید است و چگونه از زعفران برای این منظور استفاده کنیم.
زعفران چیست؟
زعفران (Crocus sativus) گیاهی است که از قسمت های نخ مانند و خشک شده گل آن (کلاله) برای تهیه ادویه زعفران، رنگ خوراکی و دارو استفاده می شود. زعفران حاوی مواد شیمیایی است که ممکن است بر خلق و خو تأثیر بگذارد، سلول های سرطانی را از بین ببرد، تورم را کاهش دهد و مانند آنتی اکسیدان عمل کند. برای تولید یک پوند ادویه زعفران، تقریباً به 75000 گل زعفران نیاز است. زعفران عمدتا در ایران کشت می شود و به صورت دستی برداشت می شود. این ادویه یکی از گران ترین ادویه های جهان است.
مردم به طور معمول از زعفران برای افسردگی، اضطراب، بیماری آلزایمر، دردهای قاعدگی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و بسیاری از بیماری های دیگر استفاده می کنند، اما شواهد علمی خوبی برای حمایت از بسیاری از این موارد وجود ندارد.
چگونه زعفران برای فشار خون مفید است؟
فشار خون بالا یا هایپرتنشن، یکی از عوامل اصلی خطر برای بیماران دیابتی شناخته شده است. مطالعات مختلفی برای بررسی تأثیر زعفران بر تنظیم فشار خون انجام شده است.
فشار خون بالا باعث فشار خون در رگ های شما می شود. این منجر به جریان خون بیشتر به قلب، مغز، چشم، کلیه و سایر اندام ها می شود. فشار خون می تواند منجر به شرایط مختلف سلامتی مانند سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی و بیماری قلبی، اختلالات کلیوی و برخی اختلالات عملکردی اندام شود.
عادات ناسالم مانند مصرف زیاد الکل یا نوشیدنی های حاوی کافئین، حذف میوه و سبزیجات از رژیم غذایی، استفاده بیش از حد نمک، سیگار کشیدن، تجربه خواب بد یا کمبود خواب، ورزش نکردن کافی، کنترل نکردن وزن و غیره خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهد.
ایجاد یک سبک زندگی خوب و عادات سالم می تواند از ابتلا به فشار خون بالا جلوگیری کند. زعفران همچنین برای جلوگیری از فشار خون سیستولیک و دیاستولیک مفید است. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مصرف منظم زعفران ، 100 میلی گرم در روز، به کاهش فشار خون در انواع مختلف دیابت کمک می کند.
تاثیر ضد فشار خون زعفران موضوعی بحث برانگیز بین محققان است. برخی تحقیقات نشان می دهد که زعفران در سطوح بالینی برای موارد فشار خون بالا مفید است، در حالی که برخی دیگر ادعا می کنند که اثرات مصرف زعفران کم است و به اهمیت بالینی نمی رسد. با این حال، تقریباً همه محققان بر این باورند که زعفران برای فشار خون بالا و اختلالات فشار خون موثر است.
چگونه از زعفران استفاده کنیم؟
زعفران، ادویه ای گرانبها با طعم و عطر منحصر به فرد، کاربردهای متنوعی در آشپزی، دارویی و رنگرزی دارد. در اینجا به چند روش رایج برای استفاده از زعفران اشاره می کنیم:
1. دم کردن چای زعفران:
چند رشته زعفران را (حدود 10 تا 15 عدد) در قوری یا فنجان بریزید.
آب جوش به آن اضافه کنید و بگذارید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد.
می توانید چای زعفران را به تنهایی یا با کمی عسل یا نبات میل کنید.
2. افزودن به غذا:
زعفران را می توان به انواع غذاها مانند برنج، خورشت، پلو، مرغ، ماهی و حتی دسرها اضافه کرد.
برای طعم دهی بیشتر، زعفران را قبل از استفاده کمی پودر کنید.
زعفران را می توان در ابتدای پخت و پز یا در انتها به غذا اضافه کرد.
3. استفاده به عنوان رنگ خوراکی:
زعفران را می توان به عنوان رنگ طبیعی برای غذاهایی مانند برنج، خورشت، سوپ و شیرینی استفاده کرد.
برای این منظور، زعفران را در کمی آب یا مایع دیگر حل کنید و سپس به غذای مورد نظر اضافه کنید.
4. مصارف دارویی:
از زعفران به عنوان داروی گیاهی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها از جمله افسردگی، اضطراب، درد قاعدگی و بیماری آلزایمر استفاده می شود.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که تحقیقات علمی در مورد اثرات دارویی زعفران محدود است و قبل از مصرف آن برای هر گونه بیماری، باید با پزشک مشورت کرد.
نکات کلی:
• زعفران ادویه ای بسیار قوی است، بنابراین باید به مقدار کم از آن استفاده کرد.
• زعفران را باید در جای خنک، تاریک و دور از رطوبت نگهداری کرد.
• زعفران را می توان تا دو سال نگهداری کرد، اما به مرور زمان عطر و طعم خود را از دست می دهد.
عوارض جانبی زعفران
زعفران، ادویه ای خوش طعم و گرانبها، در کنار خواص و فواید فراوان، می تواند در صورت مصرف بیش از حد یا در برخی افراد، عوارض جانبی نیز به همراه داشته باشد. در ادامه به برخی از این عوارض اشاره می کنیم:
• مشکلات گوارشی: مانند حالت تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم. این عوارض بیشتر در افراد مبتلا به بیماری های گوارشی مانند زخم معده یا رفلاکس اسید معده شایع است.
• سرگیجه و سردرد: زعفران می تواند باعث افت فشار خون شود که در نتیجه سرگیجه و سردرد را به دنبال دارد.
• خشکی دهان: زعفران می تواند باعث خشکی دهان، چشم و پوست شود.
• بی خوابی: زعفران خاصیت محرک دارد و می تواند باعث بی خوابی یا تشدید آن در افراد مبتلا به بی خوابی شود.
• واکنش های آلرژیک: در برخی افراد، زعفران می تواند باعث واکنش های آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش، تورم و حتی مشکلات تنفسی شود.
• مسمومیت: مصرف بیش از حد زعفران، به ویژه در مقادیر بالاتر از 10 گرم، می تواند سمی باشد و منجر به علائمی مانند تشنج، یرقان، خونریزی داخلی و حتی مرگ شود.
• سقط جنین: زعفران می تواند باعث تحریک رحم شود و در دوزهای بالا برای زنان باردار خطرناک باشد و منجر به سقط جنین شود.
• تداخل با داروها: زعفران می تواند با برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد خون، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب تداخل داشته باشد.
• هنگامی که روی پوست استفاده می شود : اطلاعات قابل اعتماد کافی برای اطلاع از بی خطر بودن زعفران یا عوارض جانبی آن وجود ندارد.
1. آیا زعفران می تواند به طور موثر فشار خون بالا را کاهش دهد؟
تحقیقات علمی در مورد اثرات زعفران بر فشار خون محدود است. برخی مطالعات نشان داده اند که زعفران ممکن است به طور جزئی فشار خون را در افراد مبتلا به فشار خون بالا کاهش دهد، اما به شواهد بیشتری برای تأیید این ادعا نیاز است.
2. چه مقدار زعفران باید برای کاهش فشار خون مصرف کرد؟
دوز توصیه شده زعفران برای کاهش فشار خون به طور دقیق مشخص نیست. مطالعات مختلف از دوزهای متفاوتی از زعفران استفاده کرده اند، به طور کلی دوزهای بین 150 تا 500 میلی گرم در روز مورد بررسی قرار گرفته است.
3. چه نوع زعفرانی برای کاهش فشار خون مناسب تر است؟
زعفران نگین، مرغوب ترین نوع زعفران، برای مصارف دارویی به دلیل غلظت بیشتر مواد فعال، توصیه می شود.
4. چه مدت طول می کشد تا زعفران اثر خود را بر فشار خون بگذارد؟
تاثیر زعفران بر فشار خون ممکن است بلافاصله قابل مشاهده نباشد و نیاز به مصرف منظم برای چند هفته یا چند ماه داشته باشد.
5. آیا مصرف زعفران برای همه افراد مبتلا به فشار خون بالا بی خطر است؟
مصرف زعفران برای اکثر افراد بی خطر است، اما در برخی افراد ممکن است عوارضی مانند مشکلات گوارشی، سرگیجه و سردرد ایجاد کند. زنان باردار، شیرده و افراد مبتلا به بیماری های خاص باید قبل از مصرف زعفران با پزشک خود مشورت کنند.
6. آیا زعفران با داروهای فشار خون تداخل دارد؟
ممکن است زعفران با برخی داروهای فشار خون تداخل داشته باشد. قبل از مصرف زعفران در کنار داروهای فشار خون، حتماً با پزشک خود مشورت کنید
سخن پایانی
زعفران، ادویه ای گرانبها و خوش طعم، با عطر و خواص بی نظیر، نه تنها در آشپزی و رنگرزی، بلکه در طب سنتی نیز جایگاه ویژه ای دارد. از دم کردن چای زعفران و لذت بردن از طعم و عطر دل انگیز آن تا استفاده در انواع غذاها و دسرها، زعفران می تواند رنگ و بویی خاص به زندگی شما ببخشد. با این حال، مانند هر ماده غذایی دیگر، مصرف زعفران نیز باید در حد اعتدال باشد و در صورت وجود شرایط خاص مانند بارداری، شیردهی یا مصرف دارو، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
