اغراق نیست اگر بگوییم، برنج پرمصرفترین مادهی غذایی در سفره ایرانیان است و خرید برنج از جمله اصلیترین خریدهای هر خانوادهی ایرانی است. از این مادهی غذایی برای درست کردن انواع غذاها استفاده میکنیم و بسیاری از غذاهای لذیذ و سنتی ما ایرانیها، با همین برنج درست میشود. اما نکتهای که در مورد برنج وجود دارد این است که، ما ایرانیها برنج را به دو روش درست میکنیم و همیشه بر سر بهتر بودن این روشها، شک داریم.
برنج کته و آبکش، دو روشی است که ما برای درست کردن انواع چلو خورشت و پلو استفاده میکنیم و مطمئنا این دو روش تفاوتهایی با هم دارند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با این تفاوتها آشنا کنیم و در نهایت بهترین روش پخت برنج را عنوان کنیم.
مقایسه برنج کته و آبکش از نظر شکل ظاهری
شکل نهایی برنج پختهشده در دو روش آبکش و کته فرق دارد. از آنجایی که برنج در روش کته در مقدار بیشتری آب پخته میشود، بنابراین ظاهر بسیار نرمتری نسبت به برنج آبکش دارد و معمولا دانههای برنج در روش آبکش به هم نمیچسبند. حتی برخی اوقات اگر مقدار آب در روش کته زیاد باشد، برنج حالت خمیری پیدا میکند و به آن برنج شفته میگویند.
این تفاوت میان برنج کته و آبکش خیلی عامل تاثیرگذاری روی تصمیمگیری افراد برای انتخاب از میان آنها نیست، چرا که انتخاب از میان دانهدانه بودن برنج و یا نرمتر بودن کاملا به سلیقه افراد ربط پیدا میکند. اما معمولا به دلیل ظاهر شیکترِ برنج آبکش، بیشتر افراد این روش را برای تهیه غذاهای مهمانی انتخاب میکنند.
مقایسه برنج کته و آبکش از نظر میزان نشاسته
همهی ما از همان زمان نوجوانی شنیدیم که برنج عامل چاقی است و نخوردن برنج برای لاغری خوب است. اما اگر به دنبال این هستید که بدانید برای لاغر شدن چی بخوریم؟ و حتی دوست دارید بدانید آیا با حذف برنج لاغر میشوید یا خیر، جواب منفی است. خوب است بدانید که تعداد بیشماری از محققان برنج قهوهای را برای مصرف در برنامه غذایی توصیه میکنند. در نهایت باید عنوان کنیم که، کاهش وزن به عوامل بسیاری بستگی دارد و صرفا حذف برنج از برنامه غذایی نمیتواند تضمینکننده کاهش وزن باشد.
اما بسیاری از افراد عنوان میکنند که آبکش کردن برنج به دلیل اینکه در این فرآیند میزان نشاسته برنج کمتر میشود، باعث میشود که خطر ابتلا به چاقی با برنج کمتر شود. تصور این افراد از نشاسته موجود در برنج همان چیزی است که در زمان آبکش کردن برنج دور ریخته میشود، در صورتی که نشاسته درون برنج باقی خواهد ماند. بنابراین میتوان گفت که در این دو روش، میزان نشاسته برنج یکسان است.
میزان نشاسته و شاخص گلیسمی (GI) برنج آبکششده و کته به یک اندازه است. اینجاست که باید گفت هر دو مدل برنج اگر به مقدار زیادی مصرف شوند، میتوانند چاقکننده باشند و نمیتوان از میان آنها یکی را بهعنوان مدل کمکالریتر انتخاب کرد. اما، برخی افراد و متخصصان اعلام کردهاند که برنج کته مزایای بیشتری برای افرادی خواهد داشت که قصد لاغرشدن دارند.
مقایسه برنج کته و آبکش از نظر زمان پخت
مدت زمان پختِ برنج کته نسبت به آبکش کوتاهتر است و همین موضوع باعث شده که این نوع برنج برای افرادی که قصد لاغری دارند، بهترین گزینه باشد. هر چه مدت زمان پخت برنج بیشتر شود، نشاستهی موجود در برنج خیلی سریعتر به قند تبدیل میشود و این باعث برخی تغییرات و مشکلات متابولیسمی در بدن خواهد شد که یکی از مهمترین آنها، آزاد شدن میزان انسولین برای هضم قند است. از این رو، بیشتر متخصصان برنج کته را به افرادی توصیه میکنند که به دنبال کاهش مصرف قند هستند و حتی برنامهی غذایی سالمی دارند.
مقایسه برنج کته و آبکش از نظر ارزش غذایی
با اینکه بسیاری برنج را تنها عامل چاقی میدانند، اما خوب است بدانید که برنج منبع خوبی از مواد مغذی از جمله برخی ویتامینها است. این ویتامین شامل ویتامینهای خانواده B مانندB1 ، B2 و B3 میشوند.
بیشتر ویتامینها و مواد مغذی موجود در برنج در پوسته آن یا همان سبوس وجود دارد که در طی فرآیند برداشت و آمادهسازی برنج برای فروش، سبوس از برنج جدا میشود. تا به اینجا مقدار زیادی مواد مفید از برنج جدا شد و تقریبا ارزش غذایی آن کاهش یافت. اما همان مقدار باقیمانده در روش آبکش نیز از بین میروند و عملا شما مادهای بدون ارزش غذایی را مصرف کنید که تنها خاصیت سیرکنندهای دارد. در طول فرآیند آبکش کردن برنج، شما ویتامینهای برنج را که در آب حل شدهاند را دور میریزید، این در حالی است که در کته کردن برنج، این اتفاق نمیافتد.
علاوه بر این، برای پخت برنج به روش آبکش نیاز به روغن خواهید داشت که همین میزان روغن، چربی برنج را نیز افزایش میدهد. این در حالی است که در روش کته مقدار روغن استفادهشده بسیار کم است و حتی برخی همان مقدار کم را نیز اضافه نمیکنند.
کالری برنج کته بیشتر است یا آبکش؟
میزان کربوهیدرات موجود در برنج در مدلهای مختلف برنج، متفاوت است. بهعنوان مثال، میزان کربوهیدرات برنج قهوهای برابر با ۲۵.۶ گرم است، این در حالی است که برنج سفید ۲۶ گرم کربوهیدرات دارد. حالا میزان کربوهیدرات در برنج کتهشده و آبکش نیز فرق دارد.
میزان کربوهیدرات در هر ۱۵۰ گرم برنج آبکش ۳۷ گرم و در برنج کته ۲۷ گرم است. بنابراین، میتوان گفت که میزان کالری برنج آبکششده نسبت به برنج کته بیشتر است و به همین خاطر است که بسیاری از متخصصان برنج کته را به افراد رژیمی توصیه میکنند.
برنج کته بخوریم یا آبکش؟
در مورد تفاوتهای برنج کته و آبکششده صحبت کردیم. نوبت به جمعبندی نهایی رسیده و باید یکی از این دو نوع برنج را انتخاب کنیم. با توجه به آنچه در این مقاله عنوان کردیم، ارزش غذایی برنج کته نسبت به برنج آبکششده بسیار بیشتر است و برخی ویتامینها و مواد مغذی که در برنج وجود دارند، در فرآیند آبکش کردن برنج از بین میروند و تقریبا به صفر میرسند.
علاوه بر این، میزان کالری و کربوهیدرات موجود در برنج آبکششده بیشتر از برنج کته است و اینجاست که باید گفت، برنج کته گزینهی بهتری برای کنترل و مدیریت وزن است. البته غذا کنار برنج نیز میتواند روی چاقی و افزایش وزن آنها اثر بگذارد، اما بهتر است برنجی را انتخاب کرد که میزان کالری کمتری دارد.
یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب از بین برنج کته و آبکششده، مدت زمان پخت آنها است. مدت زمان پخت برنج آبکش بیشتر است و همین موضوع باعث میشود که نشاستهی موجود در برنج خیلی سریعتر به قند تبدیل شود و بدن مجبور به تولید انسولین بیشتر برای هضم قند خواهد شد. اینجاست که برای داشتن غذای سالم به این فکر نمیکنیم که برنج ایرانی بخریم یا خارجی و باید به فکر انتخاب روش سالم برای پخت برنج نیز بود.
در نهایت انتخاب از بین این دو روش پخت بر عهده شما خواهد بود و میتوانید با توجه به مواردی که عنوان کردیم، بهترین و منطقیترین تصمیم را بگیرید. اگر هنوز تصمیمی نگرفتید و به دنبال پاسخ سوال «غذا بدون برنج چی بپزیم؟» هستید، میتوانید از دستورپختهای بدون برنج استفاده کنید تا به انتخاب نهایی برسید.